Mae grŵp ymchwil, sy'n cynnwys cadeiryddion presennol a blaenorol bwrdd Achredu Addysg Gychwynnol Athrawon (ITEA) Cyngor y Gweithlu Addysg (CGA), wedi cael eu cyhoeddi’n gyd-enillwyr Gwobr Effaith ac Ymgysylltu â’r Cyhoedd fawreddog Cymdeithas Ymchwil Addysgol Prydain (BERA).

Dyfarnwyd y wobr i Dr Hazel Hagger (cadeirydd presennol bwrdd AAGA) a'r Athro John Furlong OBE (awdur Athrawon Addysgu Yfory a chyn Gynghorydd Addysg Gychwynnol Athrawon (AGA) Llywodraeth Cymru), ochr yn ochr â'u cydweithwyr Katherine Burn a Trevor Mutton, o grŵp Addysg a Dysgu Proffesiynol Athrawon Prifysgol Rhydychen.

Dros y pum mlynedd diwethaf, mae eu hymchwil ar addysg athrawon a dysgu proffesiynol wedi dylanwadu'n drwm ar ailwampio AGA yn radical yng Nghymru, gan helpu ffurfio profiadau newydd-ddyfodiaid i'r proffesiwn. Mae'r diwygiadau wedi cynnwys cyflwyno meini prawf achredu newydd, a'r gofyniad ar bob ysgol a phrifysgol sy'n ymwneud â darpariaeth AGA i roi llawer mwy o bwyslais ar gynyddu'r capasiti i gynnal a defnyddio ymchwil. Wrth gyhoeddi'r newyddion, nododd gwefan BERA fod y grŵp 'wedi dangos effaith sylweddol a pharhaus ar eu hymchwil a'u harferion yn y gymuned addysg ehangach'.

Wrth dderbyn y wobr, dywedodd Hazel Hagger, "Mae hyn yn tanlinellu pwysigrwydd camau gweithredu Llywodraeth Cymru i alluogi datblygu system AGA genedlaethol ddiwygiedig yn seiliedig ar ymchwil yn hytrach nag ideoleg".

Dywedodd y cyd-dderbynnydd, John Furlong "Mae aelodau o'r tîm ymchwil wedi treulio blynyddoedd lawer yn astudio'r ffordd orau o gefnogi myfyrwyr wrth ddysgu i ddod yn athrawon effeithiol eu hunain. 

"Rydym ni gyd wrth ein bodd bod BERA wedi cydnabod arwyddocâd ein gwaith, fodd bynnag, yr arwyr go iawn yma yw'r prifysgolion a’r cannoedd o ysgolion ledled Cymru sydd wedi manteisio ar y syniadau hyn a'u defnyddio nhw eu hunain".

Wrth longyfarch y grŵp, dywedodd Hayden Llewellyn, Prif Weithredwr CGA "Mae CGA yn croesawu'r anrhydedd hwn yn fawr. Mae'n gydnabyddiaeth o ymchwil o’r radd flaenaf y bydd athrawon, ysgolion a dysgwyr newydd yng Nghymru yn elwa ohoni am flynyddoedd lawer i ddod".

Roedd y grŵp yn gyd-enillwyr y wobr ochr yn ochr â Chanolfan Amddiffyn Plant (CCP) Prifysgol Caint am eu hymchwil i 'Cadw Plant yn Ddiogel: Hyrwyddo Addysgeg, Ymwybyddiaeth ac Ymarfer Amddiffyn Plant drwy Efelychiadau Arloesol'. I gael rhagor o wybodaeth am AGA yng Nghymru, ewch i wefan CGA.

Heddiw mae Cyngor y Gweithlu Addysg (CGA) wedi lansio ei dudalen we ‘Marc Ansawdd – enghreifftiau o ymarfer da’.

Mae’r dudalen yn cynnwys nifer o astudiaethau achos oddi wrth sefydliadau sydd wedi’u hachredu â’r Marc Ansawdd ar gyfer Gwaith Ieuenctid yng Nghymru.  Mae pob un yn rhoi enghreifftiau go iawn o’r ffordd mae sefydliadau ledled Cymru yn gweithio i gyflwyno canlyniadau gorau i bobl ifanc.

Dyma rai o’r sefydliadau sy’n cael sylw:

• Gwobr Dug Caeredin
• Gwasanaeth Cymorth Ieuenctid Sir Gaerfyrddin
• YMCA Caerdydd
• Canolfan Materion Rhyngwladol Cymru
• Rhondda Cynon Taf – Gwasanaeth Ymgysylltu a Chyfranogi Ieuenctid
• Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam

Wrth siarad am y lansiad, dywedodd Andrew Borsden MBE, Swyddog Datblygu Marc Ansawdd ar gyfer Gwaith Ieuenctid gyda CGA, “Mae’r enghreifftiau hyn o ymarfer da yn caniatáu inni ddathlu creadigrwydd a gwaith gwych ein gweithwyr ieuenctid a’n sefydliadau ieuenctid ledled Cymru.

“Maen nhw hefyd yn dangos yn glir yr effaith mae’r Marc Ansawdd yn ei chael ar bobl ifanc ledled y wlad”.

I gyd-fynd â’r enghreifftiau o ymarfer da mae blog a ysgrifennwyd gan Paul Glaze, Prif Weithredwr Cyngor Cymreig y Gwasanaethau Ieuenctid Gwirfoddol (CWVYS). Yn ei flog, o’r enw ‘Ymarfer da ym maes gwaith ieuenctid a pham mae’n bwysig ei rannu’, mae Paul yn sôn am y ffordd mae grymuso’r gweithlu i fynd ati’n barhaus feithrin sgiliau, rhannu dysgu a gwreiddio diwylliant o wella yn caniatáu inni ddiwallu anghenion bythol gyfnewidiol ein pobl ifanc.

Mae’r Marc Ansawdd ar gyfer Gwaith Ieuenctid yng Nghymru yn cefnogi ac yn cydnabod safonau sy’n gwella yn narpariaeth, ymarfer a pherfformiad sefydliadau sy’n darparu gwasanaethau ieuenctid – gan arddangos a dathlu rhagoriaeth eu gwaith.

Hyd yn hyn, mae 24 o sefydliadau gwaith ieuenctid ledled Cymru wedi cael y Marc Ansawdd.

Os oes gennych ddiddordeb mewn trefnu i’ch sefydliad gael ei achredu â’r Marc Ansawdd, ewch i wefan CGA.

Mae tystiolaeth dda am fuddion gweithlu addysg amrywiol. Mae cynrychiolaeth yn y gweithlu addysg yn darparu modelau rôl i ddysgwyr a phobl ifanc a gall helpu i wella eu hymdeimlad o berthyn a hunaniaeth. Fodd bynnag, mae diffyg amrywiaeth yn y gweithlu ysgolion wedi bod yn broblem barhaus yng Nghymru, gan nad yw’r gweithlu addysg ar hyn o bryd yn adlewyrchu’r gymdeithas amrywiol rydym ni’n byw ynddi.

Ers 2019, rydym wedi gwneud gwaith ymchwil helaeth ar ran Llywodraeth Cymru ynghylch amrywiaeth a chynrychiolaeth lleiafrifoedd ethnig ymysg athrawon a chynorthwywyr addysgu. Dangosodd ein hadroddiad cyntaf ar gynrychiolaeth lleiafrifoedd ethnig yn y gweithlu ysgolion, a gwblhawyd y llynedd, fod nifer yr athrawon a chynorthwywyr addysgu o gymunedau Duon, Asiaidd ac Ethnig Lleiafrifol wedi cynyddu yn y blynyddoedd diwethaf. Fodd bynnag, cyfyngedig fu’r cynnydd hwn ac, yn nhermau amrywiaeth ethnig, nid yw’r gweithlu ysgolion wedi cyd-gerdded â’r newid yn nemograffeg Cymru.

Hefyd cyflwynodd adroddiad 2020 atebion polisi posibl a allai helpu i wneud y gweithlu ysgolion yng Nghymru yn fwy amrywiol. Roedd wedi’i seilio ar ymchwil yn ystyried strategaethau oedd wedi cael eu defnyddio i wneud y gweithlu ysgolion yn fwy amrywiol mewn lleoedd eraill, ac amrywiaeth ehangach o fentrau oedd wedi cael eu defnyddio mewn proffesiynau eraill.

Adroddiad terfynol ac argymhellion i Lywodraeth Cymru – haf 2021

Ers cyhoeddi ein hadroddiad cyntaf ym mis Mai 2020, rydym wedi cyfarfod ag ymarferwyr, rhanddeiliaid a sefydliadau sy’n cynrychioli cymunedau amrywiol i gasglu adborth ar y materion a godwyd.

Rydym hefyd wedi cynnal cyfres o grwpiau ffocws gydag ymarferwyr Duon, Asiaidd ac Ethnig Lleiafrifol a rhanddeiliaid allweddol eraill er mwyn deall eu profiadau byw o’r system addysg yng Nghymru, a chlywed eu meddyliau ynghylch yr hyn mae angen ei wneud er mwyn gwneud y gweithlu ysgolion yn fwy amrywiol.

Mae'r darlun a gawsom o wrando ar bobl eraill wedi ein helpu i ddatblygu ein hargymhellion ymhellach. Cyflwynasom yr argymhellion hynny i Lywodraeth Cymru ym mis Gorffennaf 2021, ac maent wedi llywio chynllun gweithredu ar wneud y gweithlu ysgolion yng Nghymru yn fwy amrywiol yn ethnig. Darllen ein hadroddiad terfynol ar gynrychiolaeth lleiafrifoedd ethnig yn y gweithlu ysgolion yng Nghymru

Dysgu mwy am ein gwaith ymchwil ynghylch cynyddu amrywiaeth yn y gweithlu ysgolion

Gall ymddiddori mewn ymchwil chwarae rhan bwysig wrth ddatblygu eich syniadau a’ch ymarfer proffesiynol. Dyna pam rydym ni’n lansio ‘Meddwl Mawr’, sef clwb llyfrau a chyfnodolion newydd sydd â’r nod o’ch cefnogi chi ar eich taith dysgu proffesiynol.

Byddwn yn rhannu argymhellion rheolaidd, gan eich cyfeirio at rai o’r 4,500 a mwy o lyfrau ac erthyglau cyfnodolion sydd ar gael ar EBSCO – sef llyfrgell ymchwil addysg fwyaf y byd. Diolch i’ch cofrestriad gyda CGA, gallwch fynd yn rhad ac am ddim at EBSCO trwy eich Pasbort Dysgu Proffesiynol (PDP).

P’un a ydych chi’n gweithio mewn ysgol, coleg, lleoliad dysgu yn y gwaith neu leoliad gwaith ieuenctid, bydd rhywbeth yno i bawb!

Rydym ni wedi dewis dau lyfr i ddechrau ein hargymhellion, ill dau’n bwrw golwg ar agweddau gwahanol ar addysgeg. Maent ar gael yn rhad ac am ddim ar EBSCO.

Dysgwch ragor am Meddwl Mawr a darllenwch ein hargymhellion yma.